Als zelfstandig compliance-adviseur komt Robert Taylor bij uiteenlopende financiële instellingen over de vloer. Hoewel analytisch sterk heeft Taylor bovenal een zeer praktische kijk op zijn vakgebied, waar momenteel zoveel over te doen is. Over wat hem drijft dit vak uit te voeren en de ontwikkelingen die as we speak gaande zijn of op stapel staan.

Net klaar met een opdracht, als Team Lead Corporate & Trust Clients bij The Citco Group Of Companies, ziet Robert Taylor dat de behoefte aan compliance-professionals toeneemt. “Er zijn genoeg wetten en regels toegevoegd sinds de financiële crisis, dus dat er genoeg te doen is hoeft niemand te verbazen. Alleen hebben veel instellingen op compliance-vak behoorlijk wat zaken voor zich uit geschoven. Het is een uitdaging om dit bij het management duidelijk te krijgen.” Compliance-professionals als Taylor opperen immers voor een andere aanpak en komen daarbij behoorlijk wat weerstand tegen onderweg. “Verandering is eng, dat zit in onze natuur. Jarenlang ben je gewend om op een bepaalde manier te werken en dan komt er ineens iemand binnen die je vertelt hoe je dingen zou moeten doen. Je wilt als bedrijf winst maken; iedere factor die remmend werkt, ontmoet in dat geval terughoudendheid. “

Vanuit zijn rechtenstudie besloot Taylor zich uiteindelijk in compliance te specialiseren. “De advocatuur was niet mijn wereldje en opdrachten binnen het compliance-domein spraken mij altijd al aan door de combinatie van theorie en praktijk. Je doet je eigen onderzoek, je adviseert de bank, je adviseert de verzekeraar en je ziet meteen de resultaten.” Voor Taylor allemaal redenen het compliance-wereldje niet meer te verlaten. Als zelfstandige komt hij uiteenlopende vraagstukken tegen. “Soms is het inderdaad vijf voor twaalf en zitten instellingen te wachten op een aanwijzing van de toezichthouder.” Inmiddels is compliance een hot topic maar Taylor is van mening dat dit al veel eerder had moeten gebeuren. “De afgelopen jaren is er veel te weinig aandacht aan besteed, daar ben ik heel eerlijk over en duidelijk in.” De awareness groeit en dat doet Taylor goed.

Geest van de wet

Leven naar de letter van de wet: ga er maar aan staan wanneer wet- en regelgeving erg vaag zijn. Compliance-vraagstukken wijten aan een gebrek aan kennis en kunde van personeel is daarom echt te kort door de bocht. “Men weet niet hoe ze moeten handelen. Kijk bijvoorbeeld naar de Wwft (Wet ter voorkomen van witwassen en financieren van terrorisme, red.). Er is een onderzoeksplicht, maar vanuit de financiële instellingen klinkt dan weer de vraag hoever ze hierin moeten gaan.” Wanneer is er voldoende onderzoek verricht? Hier geven de (Europese) richtlijnen en toezichthouders geen duidelijk antwoord op. Op een aantal handvatten na resteert er een groot grijs gebied, wat ruimte voor discussie openlaat.

Taylor neemt zelf een hele praktische houding aan. “Ik kijk naar de geest van de wet en bedenk me steeds wat de wetgever ermee wil bewerkstelligen. Het draait om het vertrouwen van de klant in de financiële sector terugwinnen door een integere bedrijfsvoering erop na te houden en meer transparantie te bieden. En naderhand jezelf als financiële instelling de vraag te stellen ‘voel ik mij hier als maatschappelijk betrokken organisatie voldoende comfortabel bij’? Dat zijn de kaders om te bepalen of je als instelling de integriteit voldoende borgt.” Afvinklijsten zouden misschien wel heel makkelijk zijn, maar tegelijkertijd zijn die checkboxen constant aan veranderingen onderhevig. Ook haalt een dergelijke aanpak de scherpte van de controles af, want waarom zou je dan nog verder kijken dan je neus lang is?

Bijblijven

Een belangrijk – en tegelijkertijd uitdagend – onderdeel van het compliance-vak is het up-to-date blijven. “Vooral het doornemen van zaken en uitspraken is ongelofelijk belangrijk. Pak bijvoorbeeld de Houston case (waar uiteindelijk de 775 miljoen euro schikking van ING met het OM uit voortkwam, red.): als ik daar alles grondig van doorneem, kan ik dat ook weer meenemen in het advies richting mijn klanten.” En wanneer nieuwe wetten en directives worden ingevoerd, weet Taylor wat hem te doen staat: inlezen, meeschrijven, bijhouden. “Er komen ongelofelijk veel wetten voorbij en er vinden continu veranderingen plaats, dus álles bijhouden is simpelweg onmogelijk. Kleine wijzigingen en ontwikkelingen hou je meer in je achterhoofd, met de grotere veranderingen ga je wel concreet aan de slag.”

Hoe goed je als compliance-specialist ook op de hoogte bent, als organisatie-breed mensen door de ondergrens zakken wanneer het aankomt op het kennen van het eigen product, heb je op heel andere vlakken nog bergen werk te verzetten. Taylor: ”Je ziet dat veel organisaties versplinterd zijn en dat veel mensen eigenlijk niet weten wat voor financiële producten en structuren ze aanbieden of faciliteren.” De grootste uitdaging is om iedereen intern op één lijn te krijgen: daar begint het mee. Voor Taylor staat compliance daarom nog echt in de kinderschoenen. “Wil je rond klant-integriteit goed onderzoek kunnen doen, dan moet je ook op inhoudelijk gebied met elkaar kunnen discussiëren, over wat je van elkaar mag verwachten.”

Wetgeving

Eerder op Financials van Morgen bespraken we het feit dat andere wet- en regelgeving compliance behoorlijk in de weg zit. “Interbancair valt er nog heel veel winst te behalen op het gebied van data-uitwisseling. Namen en dossiers uitwisselen botst met de privacywetgeving, maar het delen van, niet-persoonlijke, meta-data zou een mogelijke manier zijn om relevante gegevens tussen instellingen te kunnen delen.” Voor het zover is, zijn we wel weer tien jaar verder, verwacht Taylor. Maar een race tegen de klok is het nou ook weer niet. Taylor: “Witwaspraktijken en andere dubieuze betalingen kun je toch nooit helemaal uitsluiten, hoe goed de wetgeving ook aansluit op de praktijk.”